Bullerbyn

[16 Jul 2013]

(...)
Ona miała imię wymarzone dla bohaterki południowoamerykańskiej mydlanej opery.
(Esmeralda? Esperanza? Leoncia? Isaura?)
Do tego długie, bardzo długie, krucze włosy, krągłe kształty i dom rodzinny z widokiem na lamy i na Cotopaxi.
On miał na imię Jimmy, mógł być stolarzem lub mechanikiem samochodowym – nie pamiętam. Pamiętam, że poznali się w internecie i że on codziennie słał jej przez ocean róże, a jej koleżanki z biura, przy którejś z głównych Avenidas miasta Quito mdlały od tych róż z zachwytu.
Spotkałam ich raz na jakiejś kuchennej imprezie.
Siedzieli pod oknem, trzymali się za ręce, słońce wybłyszczało jej długie włosy i wygładzało jego przeraźliwie ospowatą cerę.
Jego nieładność podkreślała jej urodę.
Opowiadali o sobie.
(Myłam sałatę? Odcedzałam makaron? Tarłam ziemniaki na placki? Gotowałam filmjölk, by zdobyć twaróg na pierogi?)
Że, gdy już wysłał tych róż kilka tysięcy, wsiadł w samolot i poleciał ku Cotopaxi z pierścionkiem.
Skąd się wzięli, kto ich przyprowadził? Ona nie była studentką, dopiero przecież przyjechała, färsk południowoamerykańska narzeczona.  On nie studiował, może ktoś go w tej przechodniej kuchni z widokiem na Hagę uczył hiszpańskiego, by wiedział jak dygnąć przed teściem?
Pamiętam, że gdzieś między zlewem, a lodówką powiedziałam, że to w sumie ładna historia.
I mi wtedy sarknął taki jeden ze zjednoczonej, cynicznej Europy ‘przejrzyj na oczy, kaczko, to czysta handlowa wymiana, seks dla ospowatego w zamian za personnummer, wizja hodowania lam do końca życia kontra dom z klozetem’. I jeszcze dodał, że wedle niego to małżeństwo przetrwa góra pół roku.
Może dlatego zapamiętałam?
Nie lubię, gdy mi ktoś grzebie w happy-endach.
Drugi raz spotkałam ją kilka tygodni, a może miesięcy później.
Na kursie języka dla invandrare.
Była duszą towarzystwa.
Poznałam ją po kruczoczarnych, długich włosach splecionych w warkoczu, ona mnie nie poznała. Nic dziwnego. Tamtej letniej nocy patrzyła tylko na niego.
Trzeci raz spotkałam ich siedem lat później.
Przedwczoraj.
Zderzyliśmy się w tranzycie.
On miał na sobie koszulkę z któregoś z parków narodowych Ekwadoru, ona krótko ścięte kruczoczarne włosy. Trochę posiwiała i była przebrana za Szwedkę. Jej gesty i emocje też jakby zmieniły narodowość.
Jego cera pozostała bez zmian, a blond włosy pewnie lepiej kryją siwiznę.
Stali przed nami w kolejce do prześwietlania bagaży.
On patrzył na nią z czułością, ona patrzyła przed siebie.
Potem usiedli kilka rzędów przed nami, w tym samym samolocie, może nawet uśmiechnęli się, gdy zniecierpliwiona bezruchem maszyny Dynia krzyknęła czcionką w rozmiarze siedemdziesiąt dwa: ‘BIST DU FERTIG, DUFUS PLANE?’.
Wysiedliśmy.
Nasze drogi znów się rozeszły.
Może się kochają, może nie.
W sumie ładna historia.

(...)
Zażyliśmy Bullerbyn.
Dnia do północy, rozmawiania, krewetek wydłubywanych z pancerzyków jak orzeszki oraz lipcowego, skandynawskiego spokoju.
Wielkiej słonecznej plamy, w której można jadać wszystkie posiłki.
Celebrowania kolejnych filiżanek kawy w cieniu niebiesko-żółtej flagi na maszcie sąsiadów.
Dynia zdmuchnęła świeczki na kolejnym torcie swego powodzenia i zinwentaryzowała wszelkie dostępne atrakcje w miejscowym parku rozrywki, a w ramach procesu integracji z miejscową ludnością zamówiła lody ‘saffron och honung’, gdyż były, jak wyznała mi na ucho, w bardzo atrakcyjnym kolorze lelloł. Następnie zjadła dwadzieścia cztery naleśniki z dżemem i śmietaną.
(O ironio losu! Wspominając udrękę produkcji twarogu, słodkie śledzie w nadmiarze, kötbullar z mrożonki, bezpańskie kilogramowe bloki sera zalegające tygodniami w lodówkach w akademikach, albo okrągłe, trzeszczące w zębach płaty chrupkiego chleba, czy przyszłoby nam naonczas do głowy, że będziemy wracać do Bullerbyn, by cieszyć się zdrowym jedzeniem? Że irańska pizza z knajpy ‘Akropolis’ zdobiona surówką z surowej kapusty będzie nam aż tak smakować?!)
Było leniwie, niespiesznie, nieco psychodelicznie od  nadmiaru zielonych królików.
Najbardziej Dynia zapamiętała króliki.
My najbardziej plac zabaw, na którym Dynia rwała nieletnich wikingów na łzy niewieście.
Aż jeden się dał nabrać, otoczył czułą troską, monologował łagodnie,  łzy próbował ocierać i ostatecznie wciskał koordynaty na wypożyczalnię identycznych rowerków, o który to rowerek Dyni się rozeszło. (Nie, nie. Własnego nie oddał. Nie przeceniajmy wikingów.)
I nie zniechęciło go do monologowania nawet to, żeśmy mu dyskretnie próbowali wyjaśnić, że lilla Dynia nie mówi w jego narzeczu. Inga problem tak się upierał, a tymczasem samowyciskalne łzy Dyni kapały na jej północno-europejski blond fenotyp i rowerek.
Potem doszliśmy do wniosku, że może my też już nie.
A w końcu przyglądając się międzynarodowym nogom zwisającym ze zjeżdżalni  i obserwując alianse i mezalianse wyszło na to, że wystarczy się uprzeć i wszystko da się opowiedzieć mową ciała.
No i git.

 

(...)
Z nierównowagi płci widocznej w użytkowanych placówkach wychowawczych, słabo się nam Dynia identyfikuje z własną płcią.
- Nieźle ci to wyszło, Dyniu. – sypię pochwałą, a Dynia się dopomina o więcej frazą ‘Dynia good boy?’.

(...)
I jak się ta Dynia nagle rozgadała!
Wciąż sypie się z niej jakaś trójjęzyczna, gramatycznie pokrętna, mocno niekonwencjonalna gadka.
Zagadka.
Od rana do zmroku.
Puryści –lingwiści potrzebowaliby soli trzeźwiących.
‘Das ist my CIASTKO!’ – powiada Dynia prychając  okruszkami.
Albo ‘BIST DU FERTIG, wujka?’ popędzając wycieczkę.
Tudzież ‘my going take PAFON, sunny days!’ oddalając się w kierunku prysznica.
A co za tym, nieuniknione, ‘NOT MY WŁOSY! NOT MY WŁOSY, PANI! PANI MAMA!’.
Na pytania ‘this is...?’ odpowiadamy cierpliwie – ‘pani matka mówi na to tak, Herr ojciec – tak, a ochronka – jeszcze inaczej.’
Czasem Dynia to łyka bez refleksji, czasem rozkłada bezradnie ręce ‘my saying...?’, czyli, ‘a jak do cholery, mam mówić ja, hę?’
(Na co my, wciąż jeszcze cierpliwie – ‘do pani matki tak, do Herr ojca – tak, a w ochronce – jeszcze inaczej...’)
Czasem zatem odmawia porady i mruczy pod nosem: ‘my saying (tu wybrana desygnata ze stosownego narzecza)’.
I jeszcze patrzy wzrokiem ‘możecie mi nagwizdać’.

(...)
Korzystając z wizyty w Bullerbyn przysiadłam na kozetce u terapeutki.
Terapeutka prostuje moje depresyjne, jesienne myśli, ja jej w rewanżu wyjaśniam zawiłe obyczaje i tradycje plemienia Polan.
Jednak czasem nie potrafię.
Bo obstaje terapeutka, że jesteśmy jedyną nacją w jej karierze, która masowo wyjeżdża z kraju ojców zostawiając za sobą własne dzieci.
Że niesiemy w sobie ponoć dość rzadkie wśród innych ludów przekonanie, iż bez szkody możemy zawiesić rodzinę na kołku, na rok, na dwa, na pięć, scedować dziateczki pokoleniu pradziadków, a  w trakcie rekompensować progeniturze niewykończonym domem z podmurówką, telewizorem rozmiarów największej ściany w stołowym, rodzicielstwem via skype i obietnicą spotkania w lepszych czasach.
I że to wcale nie tak, powiada terapeutka, że zawsze zostawiamy za sobą zupę z trawy i kartofle bez omasty. I że nie raz i nie drugi się okazuje, wynikiem rozmowy ze specjalistą, że dom mógłby być krótszy, a telewizor węższy.
I że owszem sporadycznie Rumuni, Litwini, czasem Rosjanie, ale Polanie masowo.
Rach ciach. Dziateczki protoplastom i w długą.
- Czasem – terapeutka bardzo waży słowa, za to ją szczególnie lubię, każde zawsze obejrzy pod światło i nad każdym przystaje– tak, jakby dzieci wcale nie były ważne.
- Nie wiem. – odpowiadam i coś tam mamroczę, że spójrz jacy jesteśmy patriotycznie przywiązani do ziemi i ściany w stołowym, jak szanujemy starszych, jak cenimy ich wkład w wychowanie młodzieży...
Argument o tym, że zapewniamy potomstwu stabilizację i bezpieczeństwo się nie obronił.
Z terapeutycznego doświadczenia wychodzi, że jesteśmy również tą nacją, która nie uznaje za niezdrowe wyrwać niespodzianie dziecko z polskiej szkoły, przerzucić przez morze, umieścić w skandynawskiej placówce edukacyjnej, a po trzech miesiącach zmienić zdanie i odesłać do ojczyzny pod skrzydła babuni i dziadunia.
Tak nas widzą.
Czy to marny zbieg okoliczności, czy socjologiczny trend?
Nie drążyłyśmy tematu.

(...)
A ja, tendencyjna anegdotka na marginesie,  poznałam rodziców trzylatka, rodaków z dyplomami porządnych szkół wyższych i wysokich, którzy zostawili półtoraroczne swe dziecko pod opieką dziadka i babki na pół roku, by urządzać się na Wyspie. Gdy się już urządzili, sprowadzili potomka i z marszu próbowali umieścić go w przedszkolu. Ku ich zaskoczeniu dziecko nie chciało się integrować. Na życzenie rodziców, z pobudek najszlachetniejszych z możliwych, przeniesiono tedy chłopinę do grupy, w której były polskie dzieci  ‘by rozumiał co się do niego mówi’. I to również nie wyszło, albowiem dziecko płacząc od ósmej do piątej było uparcie głuche na wszelkie dostępne narzecza. Rodzice uznali przeto, że ‘był za mały na przedszkole’, zatrudnili do opieki panią z Polski i planują kolejny eksperyment z lokalną edukacją jesienią.
Nie stać mnie na morał.

©kaczka